Šta je lupus, koji su simptomi i kako se leči ova bolest?

Ako vam je dijagnostifikovan lupus, bolest imunog sistema, prema istraživanjima jedna ste od 2000 osoba koja može da oboli od ove bolesti. Sistemski eritemski lupus (lat. lupus erythematosus sistemicus) je autoimuna bolest u kojoj imuni sistem organizma postaje hiperaktivan i greškom napada zdravo, normalno tkivo i čitave organe. Teško se dijagnostifikuje, mnogo češće pogađa žene, od 6 do 10 puta češće nego muškarce, i to mlade, u periodu od 15 do 40 godina života.

U nastavku teksta pročitajte šta je lupus, koji su uzroci nastanka i kako se ponašati kad se bolest dijagnostikuje.

Šta je lupus?

Lupus je autoimuna bolest koja zahvata različite delove tela, kožu, zglobove, srce, bubrege, pluća i druge organe.

Antitela (imunoglobulini) su glikoproteini koji se proizvode kao rezultat stimulacije antigena. Kod normalnog funkcionisanja imunog sistema antitela služe da se bore i zaštite nas od antigena (supstanca koja izaziva imuno odgovore), kao što su bakterije i virusi.

Lupus dovodi imuni sistem organizma u stanje u kome nije sposoban da prepozna razliku između zdravog tkiva i antigena protiv kojih treba da se bori. Zbog toga antitela našeg sopstvenog imunog sistema napadaju zdravo tkivo i izazivaju bolest.

Ova bolest nije zarazna i ima različite oblike i stepene ozbiljnosti a od jačine imunog odgovora čoveka zavisi kako će se bolest odraziti na organizam.

Uzrok nastanka lupusa

Sva dosadašnja istraživanja nisu ustanovila neposredan okidač za lupus. Bolest, uzrok, precizne prognoze toka i posledice uslovljene su mnogim faktorima, a uzročne možemo podeliti na unutrašnje i spoljašnje.

U spoljašnje (egzogene) faktore nastanka lupusa spadaju različite infekcije (uočen je značaj EB virusa), stres, trudnoća, zagađenja, dok unutrašnje (endogene) faktore čine genetska predispozicija i hormonski status. Kombinacija ovih faktora najčešće čini okidač za pojavu bolesti.

Prvi simptomi lupusa

Simptomi lupusa, kao i klinička slika, u mnogome se razlikuju od pacijenta do pacijenta i najviše zavise od toga koji je organ ili sistem ograna zahvaćen bolešću. Uz to, ova autoimuna bolest često imitira simptome drugih oboljenja, pa je ponekad put do dijagnoze turoban i dug.
Ukoliko se sumnja na lupus, simpotmi na koje treba obratiti pažnju su:

• nespecifični simptomi poput blago povišene telesne temperature, umora i malaksalosti, bolova u kostima i zglobovima, nespecifične promene na koži, anemičnost i niski leukociti u krvi
• izraženi otoci, bolovi u kostima i zglobovima, naročito na velikim zglobovima prisutni su kod velikog broja pacijenata sa lupusom

• čak 80% obolelih ima eritem obraza, crvenilo kože najčešće u obliku leptira, što se kasnije širi na veće površine kože koja je izložena suncu
• oko 20% pacijenata ima različite oblike kožnog vaskulitisa, a u akutnoj fazi bolesti prisutne su ranice na sluzokoži usta i nosa

Vrste lupusa

S obzirom da lupus može napadati različita tkiva ili organe, postoji nekoliko vrsta ove autoimune bolesti:

• Kožni oblik lupusa (diskoidni eritemski lupus) – bolest je ograničena na kožu, manifestuje se crvenilom i osipom, obično ne zahvata unutrašnje organe
• Sistemski lupus (lupus eritematodes) – bolest može uticati na bilo koji organ ili čak sistem organa, karakterističan po periodima aktivnosti i remisije, i veoma je ozbiljna bolest jer napada kožu, poglavinu, sluzokožu, organe čula vida, gastrointestinalni sistem, zglobove, centralni nervni sistem, kardiovaskularni sistem, respiratorni sistem, urinarni trakt
• Lupus izazvan lekovima – nastaje kao reakcija imunog sistema na odeđene lekove i povlači se sa prestankom uzimanja istih
• Neonatalni lupus (lupus kod novorođene dece) – nastaje kada majka proizvodi antitela na svoj fetus, obično spontano nestaje između 3. i 6. meseca i ne ostavlja posledice.

Kako izlečiti lupus?

Savremene metode lečenja, koje podrazumevaju farmakološke mere, nefarmakološko lečenje i druge standardne tretmane, daju dobre rezultate u kontrolisanju toka bolesti i poboljšanju kvaliteta života pacijenata. Ipak, ozbiljna je lupus bolest. Životni vek preko 80% pacijenata, uz pravilan terapijski pristup, znatno je produžen.

U terapiji lupusa obično se koriste nesteroidni, protivupalni lekovi, kortikosteroidi i imunosupresivi. Terapiju određuje isključivo lekar jer pogrešan izbor lekova za lupus može dovesti do pogoršanja stanja.

Da život sa lupusom bude kvalitetan najbolje je da:

• idete na redovne kontrole da biste predupredili značajna oštećenja organa i strogo se pridržavate propisane terapije i redovno kontrolišete krvni pritisak i glukozu
• čuvate se sunca jer kod značajnog broja pacijenata izlaganje suncu pogoršava tok bolesti
• izbacite industrijski prerađenu hranu
• ne koristite bilo kakvu terapiju bez konsultacije sa svojim lekarom
• unosite dovoljne količine vitamina D i kalcijuma jer izuzetno povoljno utiču na tok bolesti

Zdravim načinom života u velikoj meri možemo prevenirati ozbiljna zdravstvena stanja kao što je lupus. Pijte dovoljno tečnosti, izbalansirajte ishranu, provodite više vremena na svežem vazduhu i uključite kvalitetnu suplementaciju za jačanje imunog sistema kako biste svoju porodicu i sebe zaštitili i učinili zdravom i jakom.